Wydarzenia znaczące i wpływy społeczne
wg E.H. Eriksona
|
Zadania rozwojowe
wg R.J. Havighursta
|
Niemowlęctwo (0-1 rok)
|
Dzieci muszą nauczyć się ufać temu,
że inni troszczą się o ich podstawowe potrzeby; jeśli opiekunowie odrzucają
dziecko lub są niekonsekwentni dziecko może spostrzegać świat jako
niebezpieczny, pełen niegodnych zaufania i niewiarygodnych ludzi; matka lub
główny opiekun jest „kluczowym” czynnikiem społecznym w rozwoju dziecka.
|
· uczenie się chodzenia
· uczenie się pobierania pokarmów
stałych
· uczenie się mówienia
· uczenie się kontrolowania własnego
ciała
· uczenie się różnic związanych z
płcią i wstydu
|
Dzieciństwo (2-3 lata)
|
Dzieci muszą uczyć się być
autonomiczne- jeść i ubierać się samodzielnie, dbać o własną higienę; porażki
w osiąganiu tej niezależności mogą zmusić dziecko do zwątpienia we własne
zdolności i poczucia wstydu; rodzice są „kluczowymi” czynnikami społecznymi w
rozwoju dziecka.
|
· osiąganie stabilności
fizjologicznej
· formowanie się prostych pojęć
dotyczących społecznej i fizycznej rzeczywistości
· uczenie się emocjonalnego
odnoszenia się do rodziców, rodzeństwa i innych ludzi
· uczenie się rozróżniania dobra /
zła oraz rozwijanie sumienia
|
Wiek zabawy (4-5 lat)
|
Dzieci usiłują zachowywać się w
„dorosły sposób” i próbują wziąć na siebie odpowiedzialność odnośnie spraw
przekraczających ich aktualne możliwości; obierają sobie czasem cele lub
działania, które są sprzeczne z celami lub działaniami innych członków
rodziny, a konflikty te wzbudzać mogą poczucie winy; pomyślne rozwiązanie
tego kryzysu wymaga wyważenia: dziecko musi utrzymać swoje „poczucie
inicjatywy”, a równocześnie nauczyć się nie łamania praw, przywilejów lub
celów innych; rodzina- to „kluczowy” czynnik społeczny w rozwoju.
|
· opanowywanie sprawności fizycznych
koniecznych do różnych gier
· budowanie całościowej postawy
wobec siebie jako rozwijającego się organizmu
· uczenie się obcowania z
rówieśnikami
|
Wiek szkolny (6-12 lat)
|
Dzieci muszą doskonalić ważne społeczne
i szkolne sprawności; jest to okres, w którym dziecko porównuje siebie z
rówieśnikami; wystarczająco produktywne dziecko będzie zdobywać społeczne i
szkolne sprawności w celu zdobycia pewności
siebie; porażka w zdobywaniu tych ważnych cech prowadzi do poczucia
niższości; znaczącymi czynnikami społecznymi są nauczyciele i rówieśnicy.
|
· uczenie się odpowiedniej roli
płciowej
· rozwijanie się podstawowych
sprawności czytania, pisania i liczenia
· rozwijanie się pojęć niezbędnych w
codziennym życiu
· rozwijanie się sumienia,
moralności, skali wartości
· osiąganie niezależności osobistej
· rozwijanie się postaw wobec grup
społecznych i instytucji
|
Wczesna adolescencja ( 13-17 lat) oraz późna adolescencja
(18-22 lata)
|
Jest to skrzyżowanie dzieciństwa i
dojrzałości; dorastający boryka się z pytaniem :kim jestem?”; musi ustanowić
podstawową tożsamość społeczną i zawodową lub pozostanie nieokreślony,
co do roli jaką ma pełnić, jako dorosły; podstawowy czynnik społeczny w
rozwoju to społeczność rówieśników.
|
· osiąganie nowych i bardziej
dojrzałych związków z rówieśnikami obojga płci
· opanowywanie społecznej roli
związanej z płcią
· akceptowanie swej fizyczności i
efektowne korzystanie z własnego ciała
· osiąganie emocjonalnej
niezależności od rodziców i innych dorosłych
· osiąganie bezpieczeństwa i
niezależności ekonomicznej
· wybór i przygotowanie się do
zawodu / zajęcia
· przygotowywanie się małżeństwa i
życia rodzinnego
· rozwijanie się sprawności
intelektualnych i pojęć niezbędnych dla kompetencji obywatelskiej
· pożądanie i osiąganie społecznie
odpowiedzialnego zachowania
· nabycie zbioru wartości oraz systemu etycznego jako
przewodnika dla zachowania.
|